Phạm Lợi
(17/7/1922 -1983)
Giáo sư Phạm Lợi sanh ngày 17/7/1922 tại tỉnh Quảng Nam. Lúc 14 tuổi bắt đầu theo học võ Việt Nam. Đến năm 1939 ông được tuyển vào quân đội Pháp để tham dự đệ nhị thế chiến.
Năm 1940, khi Hitler chiếm Âu Châu, ông bỏ Pháp sang Đức được vào học trường võ bị Đức Quốc Xã, thuộc lực lượng SS (Schutt-Staffel). Nơi đây ông bắt đầu học Nhu Đạo với giáo sư Nhật Karashi, một giáo sư huấn luyện nhu đạo của trường võ bị nàỵ
Năm 1948 ông tiếp tục học Nhu đạo với giáo sư Nhật Hirano, một môn đệ của giáo sư Karashi.
Năm 1951 ông tham dự giải vô địch Nhu đạo quốc tế tại Tây Ban Nha.
Năm 1952 ông tham gia vào ban huấn luyện Nhu đạo cho quân đội Thụy Sĩ.
Năm 1953 ông đại diện cho liên hiệp Pháp và thắng giải vô địch Nhu đạo quốc tế tại Hòa Lan ở hạng bán trung.
Đầu năm 1955 ông trở về Paris (Pháp) để dạy Nhu đạo tại Reuilly Sporting Club và Judo St. Gobain. Sau khi về Việt Nam năm 1956 ông thành lập Lực Lượng Thanh Niên Nhu đạo và mở các lớp dạy Nhu đạo tại các trường trung học công lập Gia Long, Petrus Ký, Đại học Xá… Đồng thời ông đã xuất bản quyển Kỹ Thuật Nhu Đạo. Vì bất mãn với chính quyền Ngô Đình Diệm, ông đã liên lạc với nhóm sĩ quan thuộc tướng Nguyễn Chánh Thi tham gia cuộc cách mạng vào ngày 11/11/1960. Vào ngày 12/11/1960 đã có ba mươi bảy người thuộc lực lượng Thanh Niên Nhu đạo của ông bị hy sinh, khi tấn công vào Dinh Độc Lập. Sau khi cách mạng thất bại, ông bị bắt đầy ra Côn Đảo cùng lúc với các ông Phan Khắc Sửu, Trần Văn Hương, Phan Bá Cầm. Đến năm 1963 cách mạng thành công, ông được rước về Sài Gòn. Ông được giữ chức vụ Tổng Giám Đốc Công Dân vụ vào năm 1964. Sau một thời gian ngắn, ông xin từ chức để trở về sống một cuộc đời thanh bần của vị giáo sư Nhu đạo.
Năm 1964, ông thành lập Tổng Đoàn Thanh Niên Tiền Đạo Việt Nam. Giáo sư Phạm Lợi đã đào tạo được rất nhiều môn sinh và một số đông giáo sư, huấn luyện viên đai đen Nhu đạo trên toàn quốc. Những môn đệ đai đen Nhu đạo đáng kể của ông như giáo sư Lê Văn Luyện, giáo sư Nguyễn Bình, giáo sư Chiêm huỳnh Văn, giáo sư Nguyễn Văn Tòng, giáo sư Trần Hữu Lý, giáo sư Trần Hữu Lễ, giáo sư Lê Thái bình và giáo sư Nguyễn Bá Tùng, …
Sau cùng vào năm 1983 giáo sư Phạm Lợi đã qua đời sau những cơn bệnh trầm trọng hậu quả những tháng năm đau khổ ngục tù dưới chế độ cộng sản Việt Nam.
Trích từ “Môn nhu đạo tại Việt Nam” của GS. Vũ Đức